Điều rủi ro khó lường trước khi quyết định thuê đất đặc khu
Mới đây, Bộ Kế hoạch – Đầu tư cũng đã công bố việc cho phép doanh nghiệp thuê và sử dụng đất đai tại các SEZ thời hạn 99 năm, hết hạn được gia hạn tiếp. Đây là chính sách được xem là rất có lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, nghỉ dưỡng, du lịch,…khi thuê đất đặc khu trong thời gian tới.
Qua thành công của đặc khu kinh tế (special economic zone – SEZ) tại Thâm Quyến, Trung Quốc đã khơi dậy làn sóng phát triển đặc khu kinh tế tại Việt Nam. Kéo theo đó là sự nhen nhóm hình thành dự án nhiều đặc khu kinh tế lớn, tiêu biểu nhất đó là SEZ ở Phú Quốc (Kiên Giang), Vân Phong (Khánh Hoà) và Vân Đồn (Quảng Ninh).
Bên cạnh những ưu đãi về thuế hay những chính sách như đơn giản hóa thủ tục hải quan, nới lỏng các quy định quản lý,… thì vấn đề thuê đất đặc khu còn tiềm ẩn những rủi ro gì, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.
Đặc khu kinh tế là gì?
Đặc khu kinh tế (SEZ) còn được hiểu là khu kinh tế tự do, khu kinh tế đặc biệt, khu kinh tế mở nhằm thu hút nguồn vốn đầu tư từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước bằng các biện pháp khuyến khích đặc biệt.
Trong một đặc khu kinh tế cơ bản gồm nhiều khu chức năng khác nhau như: Khu vực phi thuế quan, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, các tiểu khu du lịch, nghỉ dưỡng, giải trí, dịch vụ, …
Các biện pháp khuyến khích thu hút nguồn vốn đặc biệt thường được áp dụng để thu hút đầu tư vào đặc khu kinh tế gồm:
- Miễn giảm thuế, ít quy chế nhất có thể, chính sách linh hoạt về lao động,…
- Phát triển cơ sở hạ tầng tiện lợi, điều kiện sống (dịch vụ giáo dục, dịch vụ y tế, vui chơi-giải trí đạt đẳng cấp quốc tế)
- Vị trí địa lý chiến lược (gắn với cảng biển, cảng hàng không quốc tế, gần thị trường tiêu dùng lớn)
- Và nhiều những hỗ trợ và ưu đãi khác.
Bên cạnh chức năng về kinh tế là kích thích phát triển kinh tế tại một số địa phương kém phát triển hơn của quốc gia thì đặc khu kinh tế còn được thành lập với mục đích chính trị.
Xem Thêm: Top 5 kinh nghiệm mua nhà quận Tân Phú an toàn nhất
Thuê đất đặc khu có lợi ích gì?
Theo thống kê mới nhất, trên thế giới hiện có khoảng 4.300 đặc khu kinh tế và theo dự đoán của các chuyên gia kinh tế thì các SEZ này sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới. Một số quốc gia châu Á như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan và Singapore đang phát triển mạnh mô hình SEZ này.
Sở dĩ mô hình này ngày càng được phát triển mạnh mẽ vì tại những đặc khu kinh tế này Bộ Kế hoạch – Đầu tư đã đưa ra rất nhiều ưu đãi cả về mặt thể chế lẫn thuế, điều kiện kinh doanh tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài vào thuê và sử dụng đất đặc khu, tiêu biểu như:
- Ưu đãi về thuế đất đai, thu nhập,…;
- Đơn giản hóa thủ tục hải quan;
- Nới lỏng các quy định quản lý;
- Thời hạn cho thuê đất dài hạn;
Những ưu đãi trên nhằm thu hút các nhà đầu tư, đặc biệt là những lĩnh vực mà nước ta còn thiếu như: Công nghệ cao, tài chính, du lịch,…
Những ưu đãi kinh doanh bất động sản bằng chính sách thuế và miễn thuế thu nhập cá nhân,…cũng khiến cho các doanh nghiệp hưởng lợi khi tham gia kinh doanh tại các đặc khu đặc biệt này.
Hy vọng với những ưu đãi vàng này các nhà đầu tư có thể yên tâm bỏ tiền ra để xây dựng doanh nghiệp và hoạt động lâu dài trên đất đặc khu và đảm bảo tiết kiệm tối đa chi phí.
Mới đây, Bộ Kế hoạch – Đầu tư cũng đã công bố việc cho phép doanh nghiệp thuê và sử dụng đất đai tại các SEZ thời hạn 99 năm, hết hạn được gia hạn tiếp. Đây là chính sách được xem là rất có lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, nghỉ dưỡng, du lịch,…khi thuê đất đặc khu trong thời gian tới.
Tuy nhiên, việc cho thuê đất đặc khu thời hạn 99 năm cũng tạo ra làn sóng tranh luận mạnh mẽ. Nhiều ý kiến trái chiều. Trong đó, nhiều người cho rằng cho thuê đất đặc khu 99 năm là tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp phát triển bền vững, xây dựng kinh tế vững mạnh. Nhưng cũng có không ít ý kiến cho rằng, 99 năm là quá dài và đối với những doanh nghiệp khởi nghiệp thì không cần tới thời gian dài như thế.
Hiện nay, với nhiều ưu đãi tại các đặc khu kinh tế như: Phú Quốc, Vân Đồn,… đều đang sốt đất. Tuy nhiên theo đánh giá chung của các chuyên gia kinh tế thì tại các đặc khu kinh tế này đang xảy ra tình trạng miễn giảm tối đa, miễn giảm tràn lan và nhiều bất cập.
Tóm lại: Đất tại các đặc khu kinh tế là miếng mồi thơm cho tất cả những ai muốn kinh doanh và đầu tư lâu dài tại đây. Tuy nhiên, tùy vào vị trí và đặc điểm của SEZ khác nhau mà có những lợi thế cũng như ưu đãi riêng của nhà nước dành cho chúng. Do đó, trước khi đầu tư vào thuê đất đặc khu bạn đừng để bị những lợi ích trước mắt đánh lừa mà cần tìm hiểu kĩ mọi khía cạnh để tránh gặp phải những rủi ro không đáng có.
Thuê đất đặc khu tiềm ẩn những rủi ro gì?
Bên cạnh những lợi ích thì thuê đất đặc khu còn tiềm ẩn không ít những rủi ro khiến nhà đầu tư rụt rè khi lấn chân vào thị trường mới mẻ này. Đặc biệt là sau những thất bại từ mô hình SEZ của nhiều nước láng giềng như: Thái Lan, Lào, Ấn Độ,…
Một trong số những rủi ro mà các doanh nghiệp lo ngại khi đầu tư vào các đặc khu kinh tế đó chính là:
- Vị trí kém và kết nối giao thông hạn chế với các điểm đến thương mại lớn;
- Quản lý và quy hoạch kém;
- Môi trường kinh doanh kém;
- Một số vị trí quá nhỏ để phát triển kinh tế có quy mô và phạm vi lớn;
- Các đặc khu kinh tế không kết nối được với thị trường toàn cầu.
Hơn nữa, bài toán khá nan giải đặt ra là nếu bỏ vốn thuê đất đặc khu tới 99 năm con số lớn hơn cả một đời người, vậy nếu trường hợp doanh nghiệp phá sản hay những doanh nghiệp mới khởi nghiệp thì phải làm sao…
Một số đặc khu kinh tế hiện còn biến hóa khôn lường và trở thành nơi ẩn náu của hoạt động rửa tiền, lập các hóa đơn khống trong xuất khẩu,… Đây chính là một trong những thất bại trong việc hiệu chỉnh các ưu đãi. Thay vì phát triển các cụm công nghiệp như ở Thâm Quyến, nhiều khu vực đặc khu kinh tế đã dần trở thành những vùng đất ít liên kết với nền kinh tế trong nước khiến doanh nghiệp lo ngại.
Ngoài ra, cùng với sự phát triển ồ ạt của các doanh nghiệp, môi trường tại các SEZ sẽ bị đe dọa hủy hoại nếu không có biện pháp chế tài và duy trì bảo vệ thích hợp.
Tóm lại: Đất đặc khu dù đang nhận được nhiều sự quan tâm của rất nhiều người bởi những ưu đãi lớn và tiềm năng phát triển nổi bật so với đất đai tại những khu vực khác. Tuy nhiên, không phải ai cũng dám mạnh tay đầu tư vào lĩnh vực này bởi nhiều rủi ro khó lường trước. Giả dụ nếu đặc khu đó thành công như Thâm Quyến, Trung Quốc thì không có gì đáng nói. Chắc chắn đầu tư của bạn sẽ sinh lãi nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu SEZ đó thất bại vì nhiều lí do khác nhau như những mô hình SEZ của Thái Lan hay Ấn Độ đã thực thi trước đó thì những đầu tư của bạn trở thành tiền bỏ sông bỏ biển. Do đó, nếu là người kinh doanh bất động sản khôn ngoan hay biết cách xem xét mọi khía cạnh, cập nhật xu hướng đồng thời đo lường những rủi ro để có thể đưa ra những quyết định sáng suốt nhất.
Trên đây là vài chia sẻ về rủi ro và lợi ích khi thuê đất tại các đặc khu kinh tế (SEZ). Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với bạn.
Leave a Reply